Pugna Horatiorum Et Curiatiorum

Tertium regum Romanorum fuit Tullius Hostilius, qui vixit septimo ante aeram nostram saeculo. Ei cum Albanis confligendum erat.
Albani et Romani magnum exercitum celeriter conscriptuni et omnibus rebus instructum contraxerant. Sed duces periculum commune intellexerunt. Forte in duobus tum exercitibus erant trigemini fratres, Horatii et Curiatii. Quibuscum egerunt duces, uti pro sua patria ferro dimicarent. Trigemini ad proeliandum parati in medium producti sunt. Cum paulo post duo Horatii hostium gladiis transfixi iacerent et conclamasset iam gaudio Albanus exercitus, tertius, ut adversarios divideret, fugae se mandavit; forte enim is integer erat, ut Curiatii vulneribus fessi. Subito autem retro sese vertit et hostes variis intervaliis appro-pinquantes deinceps transfixit. Victori gratulantes Romani laeti confluxerunt.
Cum victor spolia dispersa collegisset, exercitus in urbem introductus est. Ante portam soror victoris, quae uni ex Curiatiis sponsa fuerat, agmini obvia fuit. Quae lacrimans nomen sponsi mortui appellavit. Sollicitavit feroci iuveni animum comploratio sororis in tanto gaudio publico, et gladio, quo erat cinctus, transfixit puellam. Quam ob rem ad iudicium vocatus, neque vero damnatus est, quod patria virtute eius protecta et servata erat.